Myślnik

Blog dla każdego i dla nikogo

Moje zdjęcie
Nazwa:
Lokalizacja: Poland

sobota, stycznia 27, 2007

Jedność

Bóg jest jeden, tyle że trójjeden. - post inspirowany przez św. Ambrożego.

Idea jedności od wieków ma znaczący wpływ na koleje ludzkich losów. Jest jednym z najsilniszych czyników państwotwórczych. Własciwie dazeniom ujednalicajacym możemy przypisać większośc dziejów - czy to ktoś dąży do ustalenia granic w ramach jednego państwa, czy może zaprowadza jedyną słuszną religię i ideologię. Mówi się potocznie, ze świat zamienia się w wioskę - wszysko jest blisko i na wyciagnięcie ręki ( a zwłaszcza informacje - "In action information is a weapon of mass destruction").
Zacznę od jedności, której gwarantem jest 1 władca (mon-archos). Władca, król, cesarz, kaiser, wódz stanowią emnanację grupy z której się wywodzą, są przedstawicielami. Ich władza oczywiście potrzebuje legitymizacji. Najlepiej jeśli wynika z etnicznej przynależności, lub opiera się na autorytecie i zdolnościach wtedy można mówic o władzy pierwszego (najlepszego obywatela, rozumiejącego potrzeby ludu z którego się wywodzi). Władzę legitymizować może również religia.
Religia to także jeden z czyników jednoczących. Władca może przedstawić się jako bóg (Ramzes II), syn boga(Oktawian August), jako emanacja boga (Ptolemeusz III Soter - zbawca) albo jako rządzący z woli boga(Konstantyn Wielki). W porównaniu z bogiem (tylko w monoteistycznych religiach!) można również budować paraleliczny obraz władzy i jej uzasadnienie ( podobinie jak Augustyn uczynił z wizja państawa - De Civitate Dei). Co ciekawe Teodozjusz Wielki był tak bezczelny, że budował obraz swojego panowania wraz z 2 synami na kształt Trójcy Świętej (trynitaryzm). Wiara (fides) stała się pojęciem, z którego wynikały wszystkie wcześniejsze cnocy cesarkie - np. łagodność (clementia), męstwo (virtus), pobożność (pietas) itd. Władca to także źródło prawa. Prawo narzucone z góry porządkuje i jednoczy (każdy mu podlega, w przypadku praw boskich nawet sam cesarz). Instytucje państwowe to gwarant jedności i stabilności. Władcy przmijają a stryktury i prawo zostaje ( dlatego też Voltaire powiedział, jezeli nie ma Boga należałoby go wymyślić - Bóg byłby tu gwarantem stałości niezbywalnych praw ludzkich). Wiarę (fides) można nazwać wiernością, a wtedy można powiązać ją z prawo-wiernością. Taki synkretyzm dwóch pojęć otwiera nowe możliwości unitarne.
Religia (wierność, wiara) łączy także społeczeństaw jako jeden z aspektów funkcjonowania w wyżej wymienionych. Doszło nawet do takiej sytuacj kiedy rzymianie na skutek ucisków podatkowych łaczyli się ze swoimi braćmi w wierze gotami i germanami ( Barbarzyńcy uratują nas od biurokracji!!).
Jednakże jak budować jedność gdy w pobliżu tyle innych wyznań?
I tu dochodzi się do najbardziej prefidnego sposobu budowania jedności - przez antagonizm. Św. Ambroży co prawda nie podpalał Synagog, ale kiedy już się zdarzył taki incydent to brał w obronę podpalaczy-chrześcijan. Już za czasów Impreium Romanum wykorzystywano fakt odmieności etncznej Gotów jak i ich heretyckiego wyznania (arianizm). Do dziś zachowały się przykłady takiego traktowania przedstawicieli innych nacji. Niemiec to człowiek niemy, nie rozumiejący normalnej mowy. A w dodatku protestant! Włoch (Vlah) - to po prostu obcy. I tak jak Grecy zjednoczyczyli się w obliczu nadchodzących Persów ( których bardzo lubię zresztą), tak w Wielkopolsce w czasie zaboru pruskiego jednoczyło się społeczeństwo. (Sojusz małych i wielkich rolników!! - ewenement, brak walki klasowej). I właśńie w Wielkopolsce wykształciła się chyba najzdrowsza idea unitarna - Solidarność.
Solidarność czy to pisana przez duże S czy też przez małe odegrała juz znaczącą rolę w historii, a teraz jej idee szerzą się w Uni Europejskiej.
Zaznaczyć tu trzeba także związek chrześcijańskiej moralności z ideą solidarności. Ich połaczenie emanuje w doktrynie politycznej (opartej na instytucjach i prawie) zwanej chrześcijańską demokracją (chadecją). Papież Leon XIII 15 maja 1891 w encyklice Rerum Novarum określił socjalizm i chadecję, jaki kierunki polityczne które będa miały największy wpływ na kształt świata w przyszłości. Czas panowania socjalizmu juz się skończył..

4 Comments:

Anonymous Anonimowy said...

Jedność, solidrarność, moralność. To piękne idee...ktore powinien prezentować każdy chrześcijanin, obywatel, człowiek! Zgoda że na tych fundamentach powinien opierać się zdrowy i sprawiedliwy system spoleczno-polityczno-ekonomiczny. Socjalizm podejmując sprawiedliwego podziału dóbr, "każdemu według jego potrzeb" nie podołał zadaniu i nieuchronie musial przejśc do historii. 1 pytanie: dlaczego socjalizm nie realizowal swoich (szczytnych przecież) celów? 2 pytanie: co bylo (i jest) tego przyczyną? 3.pytanie: czy można dokonać czegokolwiek opierajac się na wierze, iż czlowiek kieruje się moralnością, jednością, solidarnościa? Zasadą zycia społecznego nigdy nie będzie sprawiedliwość, bo ona opiera się na moralnosci, jednosci i solidarnosci. Żadna doktryna polityczna nie jest w stanie poradzić sobie z naturalnymi niedoskonalościami czlowieka. Myślę , ze chadecja również nie uczyni cudu! Roztropniej jest przyjmować za Machiavellim niedoskonalości natury ludziej i na niej opierać doktryny rządzenia. Jednak dajmy szansę chadecji - moze stworzy coś lepszego niż socjalizm, ale chyba nie w Polsce ;)
pozdrawiam

9:15 AM  
Blogger Wojtek said...

//1981 i papież Leon XXIII?

Chlubnym przykładem socjalizmu (czy komunizmu wręcz) są dla mnie kibuce - wspólnowy w Izrealu, gdzie ludzi dobrowolnie dzielą wszystko ze sobą. Z tego co wiem, działają całkiem dobrze.

Z tego by wynikało, że może natura ludzka nie jest taka zła, jak nam się wydaje...

2:18 AM  
Blogger Piotr Podróżnik said...

Przepraszam za błąd z datą (chochlik blogowy?).

Czy jesteś pewien, ze wspólnoty w Izraelu to przykład socjalizmu?
Z Twojej wypowiedzi wynika iż jest to raczej idea solidarności i wzajemnej pomocy (jak masoneria).

Próba odpowiedzi:
1) socjalizm upadł ponieważ był zabarwiony kłamliwa ideologią komunizmu, sam w sobie socjalizm odkomunizmowany jest do przyjęcia i w sumie się sprawdza (przykład: Francja, ewidentnie tworzą ustrój zbliżony do socjalizmu (socjaldemokracja?).
2) Przyczyną powstania socjalizmu? - ruch robotniczy i idea odpowiadająca jego potrzebom??
3)Przy odpowiednim stopniu wyedukowania i wychowania społeczeństawa jest to możliwe. Czy Szwajcaria nie jest tego dobrym przykładem? Idę solidarności można szerzyć również bez zabariwenia chrześcijańskiego (choć z niego się wywodzi).

Natura ludzka - zachowanie zalezy od warunków. Najwięcej pomocy możesz oczekiwac w najgorszych czasach, gdy większość dzieli twoje nieszczęścia i trudy ( Powstanie Warszawskie!). Cechy twojeo postępowania uaktywniają się pod wpływem siły i potęgi jaką posiadasz!
Siła nie jest tylko narzędziem!

3:47 AM  
Blogger Staszek said...

"Natura ludzka - zachowanie zalezy od warunków".

Czuję się wywołany do odpowiedzi, ale jako takie przedstawienie tematu wymagałoby pewnie kilku magisterek...

Ogólnie: zazwyczaj nie doceniamy wpływu warunków na zachowanie (przynajmniej w kulturze zachodniej!), ale niektórzy ludzie są bardziej "odporni" na ten wpływ niż inni. (Przy tym mamy tendencję do myślenia, że tym odpornym jestem JA, co oczywiście nie zawsze musi być zgodne z prawdą). Tym zdaniem o zachowaniu zbliżyłeś się bardzo do behawiorystów, a tego chyba nikt z nas nie chce. :-)


"Najwięcej pomocy możesz oczekiwac w najgorszych czasach, gdy większość dzieli twoje nieszczęścia i trudy ( Powstanie Warszawskie!)".

A Oświęcim (-> Borowski)?

Grudziński: "Człowiek jest ludzki w warunkach ludzkich i uważam za bezsens naszych czasów ocenianie jego postępowania w warunkach nieludzkich". Aczkolwiek ten cytat zresztą też wymaga komentarza: wpływ warunków jest bardzo trudny do oceny (i stąd może "nie sądźcie..."), ale to też przecież nie jest tak, że warunki bezwarunkowo (hmm...) rozgrzeszają.


"Cechy twojeo postępowania uaktywniają się pod wpływem siły i potęgi jaką posiadasz!
Siła nie jest tylko narzędziem!".

Barrrdzo nietzscheańskie.... A czym jest?

6:23 AM  

Prześlij komentarz

<< Home